Je manuscript toevertrouwen aan proeflezers maakt je boek alleen maar sterker
In een vorige blog schreef ik hoe angst een grote rol speelt bij het betreden van de arena met je boek. Die arena kan voelen als een plek vol risico’s – alsof je als auteur wordt gegooid in een strijdperk, oog in oog met een stier of, nog erger, een leeuw. En toch, in de afgelopen 40 jaar in het boekenvak, heb ik nooit meegemaakt dat een auteur letterlijk of figuurlijk werd “opgegeten.”
Waarom niet?
Misschien komt het doordat mijn “moederkloek”-gehalte een rol speelt. Als ik teksten doorneem, zet ik mijn antennes op scherp en bescherm ik auteurs tegen onnodige kwetsbaarheid. Enerzijds dring ik erop aan dat ze hun stem durven laten horen – authentiek, krachtig, en uniek. En tegelijkertijd waak ik ervoor dat ze zichzelf niet per ongeluk in de voet schieten. Als een leeuwin bewaak ik de grenzen van hun kwetsbaarheid, zodat hun woorden kunnen schitteren zonder schade aan te richten.
Maar dat is slechts een klein deel van het verhaal. Een andere cruciale stap om je manuscript te versterken is het inschakelen van proeflezers.
Wie zijn jouw proeflezers?
Proeflezers zijn idealiter vier tot vijf mensen die perfect passen binnen de doelgroep van je boek – jouw “ideale lezers.” Dit zijn geen professionals, maar gewone lezers die je manuscript beoordelen vanuit het perspectief van je toekomstige publiek.
Je vraagt hen niet halsoverkop; neem ruim van tevoren contact op en vraag of ze binnen een maand tijd hebben om je manuscript door te nemen. Geef een duidelijke deadline en gun ze drie tot vier weken, bij voorkeur in een vakantieperiode als dat lukt.
Wat vraag je proeflezers?
Wat je precies van je proeflezers vraagt, hangt af van jouw onzekerheden. Je kunt hen specifieke vragen stellen over zaken waar je over twijfelt, of je kunt hen carte blanche geven om hun eigen indrukken te delen.
Wat je altijd moet vermelden, is dat het uitsluitend gaat om inhoudelijke feedback. Laat hen weten dat taal- en stijlfouten later worden aangepakt door een eindredacteur (zie link blog 2.a). Dit voorkomt situaties zoals die ene keer in mijn uitgeverscarrière waarin een ingenieur het hele manuscript herschreef alsof het zijn eigen project was. Geloof me, dat wil je vermijden.
De eerste lezers: een spannende stap
Voor veel auteurs is het delen van hun manuscript met proeflezers een enorme drempel. Vaak zijn deze proeflezers de allereerste mensen die het manuscript onder ogen krijgen, na mij. Dit “babytje” loslaten voelt kwetsbaar en spannend. Maar na enkele weken nagelbijten, kan ik met zekerheid zeggen: nog geen enkele auteur heeft spijt gehad van deze stap.
Wat kun je verwachten?
De feedback die je krijgt, is vaak verrassend. Waar de een diep in detail treedt, geeft een ander simpelweg een reactie als “boeiend boek” of “goed geschreven.” Hoewel dat laatste vooral je ego streelt, heb je voor het echte werk natuurlijk meer nodig.
Deze diversiteit in reacties is een kracht: je ontdekt wat werkt, wat onduidelijk is, en waar je nog kunt verbeteren. Het maakt je boek scherper, relevanter en beter afgestemd op je publiek.
Geen kadavers, alleen groei
Kortom, er zijn veel mechanismen ingebouwd om te voorkomen dat je als auteur “verslonden” wordt door kritiek. Proeflezers zijn geen bedreiging, maar een cadeau – een belangrijke schakel in het proces naar een sterker boek. En wees gerust, na 40 jaar ervaring kan ik met de hand op mijn hart zeggen: er zijn geen kadavers. Alleen verhalen die groeien en bloeien.
Met een inspiratievolle groet,
www.thepowerofbooks.be
laurence@thepowerofbooks.be
PS: Wil je weten of het thema van je boek de harten van jouw ideale lezers zal veroveren? Neem gerust contact met me op!
Boek een vrijblijvende call.
